วันอังคารที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2554

บริวารใหม่ของพลูโต

     นักดาราศาสตร์ค้นพบบริวารดวงใหม่ของดาวพลูโตเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งดวงจากการใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล

          ก่อนหน้านี้ดาวพลูโตมีบริวารที่รู้จักเพียงสามดวง ได้แก่ คารอน นิกซ์ และ ไฮดรา นิกซ์กับไฮดราค้นพบในปี 2548 โดยกล้องฮับเบิลเช่นกัน คารอนถูกค้นพบในปี 2521 
          บริวารดวงใหม่นี้มีชื่อชั่วคราวว่า พี (P4) เป็นดวงที่เล็กที่สุดในบรรดาบริวารทั้งสี่ของพลูโต คาดว่ามีเส้นผ่านศูนย์กลางอยู่ในช่วง 13-34 กิโลเมตร เทียบกับบริวารดวงอื่นที่รู้จักก่อนหน้านี้ คารอน มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1,043 กิโลเมตร นิกซ์และไฮดรา มีเส้นผ่านศูนย์กลางระหว่าง 32-113 กิโลเมตร ส่วนวงโคจรอยู่ระหว่างวงโคจรของนิกซ์กับไฮดรา 
          ระบบดาวบริวารของพลูโตคาดว่าเกิดจากการพุ่งชนระหว่างพลูโตกับวัตถุขนาดใหญ่ระดับดาวเคราะห์ในช่วงต้นของระบบสุริยะ เศษดาวที่กระจัดกระจายออกจากแรงชนได้รวมตัวกันเป็นบริวารต่าง ๆ ในเวลาต่อมา
          ภาพของพี ถูกถ่ายได้เป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน โดยกล้องมุมกว้างหมายเลข ของฮับเบิล หลังจากนั้นการสำรวจเพิ่มเติมในวันที่ และ 18 กรกฎาคมก็ได้ยืนยันการค้นพบนั้น
          พี หลุดรอดสายตาของฮับเบิลมานานเนื่องจากภาพถ่ายพลูโตของฮับเบิลก่อนหน้านี้ใช้เวลาเปิดหน้ากล้องน้อยเกินไป อย่างไรก็ตามเมื่อตรวจสอบภาพจากฮับเบิลย้อนหลังไปพบว่าภาพหนึ่งที่ถ่ายในปี 2549 ได้ติดภาพของพี อยู่ด้วย แต่ขณะนั้นไม่มีใครสังเกตเห็นเนื่องจากจุดแสงนั้นเลือนลางมาก
          การค้นพบครั้งนี้เป็นความบังเอิญ เพราะไม่ได้เกิดจากความพยายามค้นหาบริวาร แต่เกิดจากการค้นหาวงแหวนของพลูโต ซึ่งเป็นการสำรวจเพื่อสนับสนุนภารกิจนิวเฮอไรซอนส์ของนาซา ที่จะไปถึงดาวพลูโตในราวปี 2558 
          แน่นอนว่าการค้นพบครั้งนี้ย่อมมีผลต่อแผนการสำรวจของนิวเฮอไรซอนส์ด้วย เพราะมีเป้าหมายให้สำรวจมากขึ้นอีกหนึ่งดวงแล้ว

ที่มา รายงานโดย วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)